Czy młodzi Polacy naprawdę interesują się polityką?

Od lat powraca jak bumerang pytanie: gdzie są młodzi w polityce? Na wykresach frekwencji ich słupki najczęściej świecą na czerwono, bo są po prostu najniższe. Komentatorzy łapią się za głowę: „przecież to oni będą decydować o przyszłości Polski!”. I choć rzeczywiście młodzi głosują rzadziej niż starsze pokolenia, odpowiedź na pytanie o ich stosunek do polityki wcale nie jest tak prosta, jak mogłoby się wydawać.

Między obojętnością a buntem

Z jednej strony mamy obraz obojętności - młody człowiek, który zamiast iść do urny, wybiera weekendowy wyjazd, bo „wszyscy i tak są tacy sami”. Z drugiej - ten sam młody potrafi wyjść na ulice w proteście, stać z transparentem godzinami i nagłaśniać sprawę w internecie tak skutecznie, że dociera do setek tysięcy osób. To nie sprzeczność, tylko zmiana formy zaangażowania.

Polityka sprawdzana portfelem

Dla młodego pokolenia spór o wczoraj nie ma już tego ciężaru co dla starszych. Liczy się dziś i jutro: mieszkanie na start, wynajem, stabilna praca, koszty życia, transport publiczny, klimat, bezpieczeństwo cyfrowe. Tam, gdzie władza schodzi do konkretu, zainteresowanie rośnie. Tam, gdzie słyszą wyłącznie rocznice i odgrzewane kłótnie, maleje.

Partie mówią, ale czy słuchają

Problem polega na tym, że większość partii politycznych wciąż mówi językiem pokolenia 40+. Kiedy liderzy polityczni kłócą się o przeszłe zasługi lub cytują dawne konflikty, młody wyborca ziewa i przełącza kanał. Dla niego to teatr w stylu lat 90., który nie odpowiada na jego realne dylematy: jak kupić mieszkanie, jak zdobyć stabilną pracę, jak nie żyć w kraju, w którym politycy myślą kategoriami wczorajszego świata.

Historia pokazuje zresztą, że to właśnie młodzi zawsze byli iskrą zmian – od studentów w 1968 roku po robotników i uczniów w 1980. Dziś ich przestrzenią nie są już fabryczne hale czy sale zebrań, lecz media społecznościowe.

Media społecznościowe jako nowe place miejskie

TikTok, Instagram czy YouTube pełnią dziś rolę nowoczesnych wieców. Tam powstają hasła, tam rozchodzi się narracja, tam buduje się nacisk. Lajk nie zastępuje głosu, ale bywa zapalnikiem. To także test dla polityków – albo nauczą się rozmawiać w tych miejscach normalnym językiem, albo będą mówić do pustej sali.

Co dalej?

Możliwe są trzy ścieżki: odnowa wewnątrz partii, silne ruchy obywatelskie wpływające na programy albo formacja hybrydowa łącząca dyscyplinę z elastycznością. Każda wymaga jednego: uznania, że priorytety młodych to nie kaprys, tylko realna mapa problemów do rozwiązania.

Trzy szybkie wnioski dla klasy politycznej:

• Konkret zamiast rytuału - program mieszkaniowy liczony w kluczach do mieszkań, nie w konferencjach.
• Stały kontakt - konsultacje i Q&A w sieci, a nie kampanijne zrywki raz na cztery lata.
• Język codzienności - mniej wielkich słów, więcej prostych odpowiedzi na proste pytania.

Na koniec pytanie uczciwe

Często słyszymy, że „młodzi nie chcą polityki”. A może jest odwrotnie - to polityka wciąż nie potrafi chcieć młodych. Jeśli się to nie zmieni, kryzys reprezentacji nie będzie statystyką, tylko codziennością. Jeśli się zmieni, zyskają wszyscy.

Ciekawostka: w ostatnich wyborach do Parlamentu Europejskiego frekwencja wśród młodych wzrosła o kilkanaście punktów procentowych - największy skok w historii. To sygnał, że przebudzenie jest możliwe, gdy temat jest uchwytny i stawka czytelna.